Шпанска књижевност 1
ŠPANSKA KNJIŽEVNOST 1
Studijski program: Jezik, književnost, kultura
Status predmeta: OP
Šifra predmeta: 2115041
Struktura predmeta: 2+2
Godina studija: I
Semestar: prvi
Broj bodova: 6
Tip predmeta: NS
Profesor: dr Željko Donić, docent
Saradnica: Ana Huber, asistentkinja
Cilј predmeta: Prepoznavanje glavnih osobenosti i tendencija španske književnosti kroz reprezentativna dela, kao i sagledavanje njenih kulturnih, umetničkih, estetskih i humanističkih vrednosti. Razvijanje ličnog kritičog stava koji će omogućiti formulisanje vrednosnih sudova o obeležjima, delima i autorima. Sticanje sposobnosti da određena književna dela i pisci budu sagledani u kontekstu celokupne španske, ali i svetske književnosti.
Ishod predmeta: Student stiče neophodna znanja o nastanku, razvoju, pravcima i glavnim osobenostima španske književnosti na Iberijskom poluostrvu od prvih književnih tragova do danas. Razvija lični kritički stav koji mu omogućava da formuliše vrednosne sudove o obeležjima, delima i autorima španske književnosti kroz istrrju. Stiče sposobnost da pravilno recipira glavna književna dela i pisce različitih epoha, kao i da sagleda njihove kulturne, umetničke, estetske i humanističke vrednosti.
Sadržaj predmeta: Pojmovi: španska, regionalne književnosti, hispanske književnosti. Teritorijalni i jezički kriterijum. Najstariji sačuvani tekstovi na španskom jeziku. Narodna lirika. Huglarska i klerička pesnička škola epike. Renesansna književnost, italijanski uticaj. Razvoj narodnog španskog pozorišta i proznih vrsta. Književnost španskog baroka. Migel de Servantes i najznačajniji pisci i pesnici „zlatnog doba“. Pregled španske književnosti XVIII veka, francuski uticaj i prosvetitelјstvo. Romantizam, realizam i modernizam. Generacija 98 i Generacija 27, savremeni španski roman.
Narodna lirika i balada u Španiji: arapsko-andaluzijske pesničke forme, harća, kantiga, vilјansiko, romansa, tumačenje odabranih pesama. Huglarska epika, Cantar de Mío Cid, tumačenje odabranih odlomaka. Fernando de Rohas, Selestina, razgovor o delu i tumačenje. Analiza dela Lazarčić s Tormesa, razgovor o delu i tumačenje odlomka. Razgovor o životu i delu Migela de Servantesa; Veleumni plemić Don Kihot od Manče (prvi deo. Tirso de Molina, Sevilјski zavodnik i kameni gost, razgovor o delu i tumačenje odlomaka. Analiza dela Leandra Fernandesa de Moratina, Devojačko „da“. Pedro Antonio de Alarkon - Trorogi šešir, razgovor o romanu i tumačenje odlomaka.Ciganski romansero, Federika Garsije Lorke, tumačenje odabranih pesama.
Metodologija i oblici nastave:
Predavanja, vežbe, diskusije, rad u grupama, samostalan rad (istraživanje, pretraživanje, rad na terenu itd.), tumačenje teksta.
Uslov za polaganje ispita:
Pozitivno ocenjene predispitne aktivnosti na predmetu Španska književnost 1.
Pohađanje časova je obavezno. Da bi studentkinja/student stekla/stekao pravo da polaže ispit neophodno je da prisustvuje na 75% časova.
Obavezna lektira:
1. Pesma o Sidu
2. Fernando de Rohas, Selestina
3. Život Lazarčića s Tormesa
4. Tirso de Molina, Seviljski zavodnik i kameni gost
5. Leandro Fernandes de Moratin, Devojačko „da“
6. Huan Valera, Pepita Himenes
7. Migel de Servantes, Veleumni plemić Don Kihot od Manče – prvi deo iz 1605.
Osnovni priručnici:
- Ivo Tartalja, Teorija književnosti, Beograd: Zavod za udžbenike, 2008.
- Goring Paul et al., Studying Literature. The Essential Companion, London, Arnold, 2001. pp. 1-198
- Dragiša Živković (urednik), Rečnik književnih termina, Beograd, Nolit, 1985. (II dopunjeno izdanje, 1992)
- Ricardo Gullón, Diccionario de literatura española e hispanoamericana. 2.T, dirigido por Ricardo Gullón; prólogo de Fernando Lázaro Carreter, Madrid: Alianza Editorial, 1993.
- Demetrio Estébanez Calderón, Diccionario de términos literarios, Madrid, Alianza, 1998.
- Pérez-Rioja, José Antonio, Diccionario de personajes y escenarios de la literatura española / José Antonio Pérez-Rioja Editor: Barcelona: Península, 2002.
- Criado de Val, Manuel (Editor), Los orígenes del español y los grandes textos medievales Mío Cid, Buen amor y Celestina, Madrid: Consejo Superior de Investigaciones Científicas, 2001.
- Viña Liste, José María. Villanueva, Darío, Cronología de la literatura española / prólogo de Camilo José Cela; [coordinador general, Darío. Villanueva] Editor: Madrid: Cátedra, 1991-1997.
- Pedraza Jiménez, Felipe B., Las épocas de la literatura española / Felipe B. Pedraza Jiménez, Milagros Rodríguez Cáceres Editor: Barcelona: Ariel, 2002.
- Alvar, Carlos, Breve historia de la literatura española / Carlos Alvar, José-Carlos Mainer y Rosa Navarro Editor: Madrid: Alianza, 2002. Dragiša Živković (urednik), Rečnik književnih termina, Beograd, Nolit, 1985. (II dopunjeno izdanje, 1992)
Ocenjivanje:
Studentkinje i studenti obavezno pohađaju nastavu i aktivno učestvuju na času.
Aktivnosti koje se ocenjuju:
– Analiza na času (predispitna obaveza): 10 poena
– Esej (predsipitna obaveza): 20 poena
– Kolokvijum (predsipitna obaveza): 20 poena
– Završni ispit: 50 poena
Vreme trajanja ispita – 60 minuta
Ukupno maksimalno poena: 100
Plan izvođenja nastave:
Predavanja
dr Željko Donić, docent
- Uvodno predavanje – domen i cilj izučavanja u okviru predmeta Španska književnost 1
- Španski jezik – obavezno izražajno sredstvo hispanskih književnosti.
- Pojmovi: španska, regionalne književnosti, hispanske književnosti. Teritorijalni i jezički kriterijum.
- Najstariji sačuvani tekstovi na španskom jeziku.
- Srednjovekovni rukopisi.
- Pojava štampanih knjiga.
- Osobenosti španske srednjovekovne književnosti.
- Književnost na prelazu iz srednjeg veka u renesansu.
- Renesansna književnost.
- Književnost španskog baroka.
- Najznačajniji pisci Zlatnog doba.
- Diskusija o pređenom gradivu iz španske književnosti.
Vežbanja
Ana Huber, asistentkinja
- Uvodna reč o koncepciji časa, aktivnostima, evaluaciji i obavezama studentkinja/studenata. O literaturi: primarna i sekundarna; obavezna, dodatna, prirurčna. O korišćenju biblioteka, interneta.
- O čitanju i tumačenju književnog dela. Pristup poeziji, prozi i drami pri analizi. Pročitati: "Reading literary texts: Reading and studying: general points", Paul Goring et al. Studying Literature. The Essential Companion", op. cit., pp. 20-25.
- Analiza dela Pesma o Sidu (diskusija i tumačenje).
- Analiza dela Fernanda de Rohasa, Selestina (diskusija i tumačenje).
- Analiza dela Život Lazarčića s Tormesa (diskusija i tumačenje).
- Prvi zadatak (10 poena): Analiza na času. Uvod u delo Tirsa de Moline, Seviljski zavodnik i kameni gost.
- Analiza dela Tirsa de Moline, Seviljski zavodnik i kameni gost (diskusija i tumačenje).
- Analiza delaLeandra Fernandesa de Moratina, Devojačko „da“ (diskusija i tumačenje).
- Analiza dela Huana Valere, Pepita Himenes (diskusija i tumačenje).
- Analiza dela Migela de Servantesa, Veleumni plemićDon Kihot od Manče (prvi deo) (diskusija i tumačenje).
- Drugi zadatak (20 poena): Esej na ponuđene teme.
- Analiza eseja i grešaka.
- Obnavljanje gradiva.
Preporučena literatura:
- Mary Klages, Literary Theory. A Guide for the Perplexed, London, Continuum, 2006.
- Dragan Krstić, Psihološki rečnik, Beograd, Vuk Karadžić, 1988. (II prošireno izdanje, Beograd, Savremena administracija, 1991).
- Žarko Trebješanin, Rečnik psihologije. 2. izd. Beograd: Stubovi kulture, 2004.
- Svetislav Marić, Filozofski rečnik, 2. Deretino izd. – Beograd: Dereta, 2004.
- Branko Pavlović, Filozofski rečnik, Beograd: Plato, 1997.
- Ljiljana Stošić, Mali rečnik crkvenih pojmova. Beograd: Ars Libri; Banja Luka:Besjeda, 2001.
- Aleksandar Milinković, Leksikon mitova i legendi starog i modernog sveta. Beograd: Beoknjiga, 2004.
- Enciklopedija živih religija. Glavni urednik Kit Krim; urednici Rodžer A. Bulard, Leri D. Šin; [prevodioci Ljiljana Miočinović, Vladan Perišić, Ivan Roksandić, Irina Stefanović, Petar Šerović, Marko Živković; autori dopunskog teksta Atanasije Jevtić, Gavrilo Marković, Vladan Perišić, Radomir Popović, Darko Tanasković, Eugen Verber]. – Beograd: Nolit, 1990. Prevod dela: Dictionary of living religions.
- Aleksandrina Cermanović-Kuzmanović, Dragoslav Srejović, Leksikon religija i mitova drevne Evrope, Beograd, Savremena administracija, 1992. (II izdanje, 1996)
- Aleksandrina Cermanović-Kuzmanović, Dragoslav Srejović, Rečnik grčke i rimske mitologije, 4. izd. Beograd: Srpska književna zadruga, 1992.
- Artur Koterel, Rečnik svetske mitologije, preveo s engleskog Pavle Perenčević. Beograd: Nolit, 1998. Prevod dela: Arthur Cotterell, A Dictionary of World Mythology.
- Radmila Pešić, Nada Milošević-Đorđević, Narodna književnost. 2. izd. Beograd: Trebnik, 1997.
- Žan Ševalije, Alen Gerbran, Rečnik simbola: mitovi, snovi, običaji, postupci, oblici, likovi, boje, brojevi. Prevod i adaptacija Pavle Sekeruš, Kristina Koprivšek, Isidora Gordić. Novi Sad: Stylos: Kiša, 2004. Prevod dela: Jean Chevalier, Alain Gheerbrant, Dictionnaire des symmboles.
- Hans Biderman, Rečnik simbola. Preveli s nemačkog Mihailo Živanović, Hana Ćopić, Meral Tarar-Tutuš. – Beograd: Plato, 2004. Prevod dela: Hans Biedermann, Knaurs Lexikon der Symbole.
- Mary Miller and Karl Taube, The gods and symbols of ancient Mexico and the Maya: an illustrated dictionary of Mesoamerican religion: 260 illustrations. London: Thames and Hudson, 1993.
- Džin Kembel Kuper, Ilustrovana enciklopedija tradicionalnih simbola. Preveo Slobodan Đorđević. – Fototipsko izd. – Beograd: Nolit, 2004. Prevod dela: Jean Campbell Cooper, An Illustrated Encyclopaedia of Traditional Symbols.
- Zvonimir Kostić, Leksikon biblijskih simbola: 320 simbola, pogovor Dragoljub B. Đorđević. – [1. izd.]. – Niš: Punta, 2002.
- N. A. Kun, Legende i mitovi stare Grčke, prevela Ljiljana Šijaković; [likovno opremio Milorad Grujić]. – Novi Sad: Književna zajednica Novog Sada, 1990. Prevod dela: Legendy i mify drevneî Grecii.
- Volfgang Buhvald, Armin Holveg, Oto Pric, Rečnik grčkih i latinskih pisaca antike i srednjeg veka: tuskulum leksikon. Preveo Albin Vilhar. [1. izd.]. Beograd: Vuk Karadžić, 1984. Prevod dela: Tusculum-Lexikon griechischer und lateinischer Autoren des Altertums und des Mittelalters.
- Kenet Rej, Internacionalni rečnik pozorišnih termina: srpski, engleski, francuski, nemački, italijanski, španski, holandski, švedski, priredili Kenneth Rea & Richard Southern; predgovor Dragomir S. Jerković; [prevod Borivoj Kaćura]. – Beograd: Gea, 1997. Prevod dela: An International Vocabulary of tehnical theatre terms.