Istorijat Katedre za hungarologiju

Katedra za hungarologiju Filološkog fakulteta Univerziteta u Beogradu osnovana je tokom 1993. i 1994. godine. Pored Katedre za mađarski jezik i književnost na Filozofskom fakultetu u Novom Sadu, na kojoj se jezik i književnost proučava na maternjem jeziku, ukazala se potreba da se učenje mađarskog jezika i kulture omogući i studentima čiji je maternji jezik srpski, a koji bi želeli da usvoje znanje jezika, književnosti i kulture mađarskog naroda.

Uz tadašnja nadležna Ministarstva Republike Srbije, nadležna ministarstava i Ambasade Republike Mađarske, inicijativu za osnivanje Katedre podržalo je i Nastavno-naučno veće Filološkog fakulteta. Tokom 1993. i 1994. godine uz obezbeđenje prostora i skromne opreme, uz zalaganje profesora Save Babića, osnovana je i Biblioteka katedre za hungarologiju. U početku veći deo bibliotečkog fonda činili su pokloni i donacije, među kojima je i fond koji je Katedri za hungarologiju zaveštao profesor Sava Babić.

Prva generacija studenata upisana je školske 1994/1995. godine. Njihovim svečanim prijemom 7. oktobra 1994. počeo je rad Katedre za hungarologiju Filološkog fakulteta Univerziteta u Beogradu. Prvi upravnik katedre bio je prof. dr Sava Babić koji je okupio ugledne profesore i eminentne stručnjake za pojedine nastavne predmete.

Tokom upravničkog mandata dr Save Babića katedra je obrazovala i deo svog nastavnog kadra. Naime, mr Sandra Buljanović, dr Monika Bala i dr Marko Čudić bili su studenti na ovoj katedri. Prvi doktorat na Katedri odbranio je dr Marko Čudić.

Pored profesora koji su u stalnom radnom odnosu na Filološkom fakultetu, danas na Katedri nastavu izvode i dve profesorke sa Univerziteta u Novom Sadu, koje su angažovane po ugovoru.

Većina profesora i lektora pored fakultetske nastave bavi se naučnoistraživačkim radom, književnim i stručnim prevođenjem sa oba jezika.

UPRAVNICI KATEDRE

Od školske 1994/1995 do 1999/2000. godine rukovodilac katedre bio je

prof. dr Sava Babić.

Od školske 2000/2001 do školske januara 2011. godine upravnik katedre bio je akademik prof. dr Janoš Banjai (Bányai János).

Od školske 2010/2011 do januara 2017. godine upravnik katedre bila je prof. dr Marija Cindori-Šinković.

Od januara 2017. godine do januara 2023. godine upravnik katedre bio je prof. dr Marko Čudić.

Od januara 2023. upravnica katedre je doc. dr Monika Bala.

SARADNJA KATEDRE SA VISOKOŠKOLSKIM I DRUGIM USTANOVAMA

U ZEMLJI I INOSTRANSTVU

Od početka osnivanja katedra angažuje lektore iz Mađarske koji doprinose ne samo savremenom metodološkom pristupu u učenju mađarskog jezika, već predstavljaju i posrednike između dve kulture i književnosti. Lektori iz Mađarske angažovani su preko Ministarstva prosvete Republike Srbije, Ministarstva spoljnih poslova i spoljne trgovine Mađarske i Instituta Balaši (Balassi Intézet) iz Budimpešte. Ova ustanova svake godine organizuje stručna usavršavanja za profesore i lektore mađarskog jezika, a putem konkursa studentima omogućuje stipendije za desetomesečni studijski boravak u svom kolegijumu. Uz to Katedri pruža donacije u vidu knjiga iz oblasti savremene stručne, udžbeničke literature i lepe književnosti.

Katedra za hungarologiju Filološkog fakulteta u Beogradu uspostavila je saradnju sa mnogim fakultetima i naučnim ustanovama u zemlji i inostranstvu. Ona sarađuje sa Katedrom za mađarski jezik i književnost Filozofskog fakulteta u Novom Sadu. Profesori sa Katedre učestvuju u radu naučnih nacionalnih i međunarodnih skupova i projekata. Zahvaljujući njihovom angažovanju uspostavljena je saradnja sa Katedrama za mađarski jezik i književnost u Hamburgu, Mariboru, Zagrebu, Sofiji, Krakovu, Segedinu, Pečuju, Firenci i Budimpešti. Profesori sa katedre takođe sarađuju sa Filozofskim fakultetom Univerziteta Etveš Lorand i slavističkim centrima u Mađarskoj, Udruženjem književnih prevodilaca u Srbiji i Mađarskoj, sa Institutima za književnost u Beogradu i Budimpešti, Kućom prevodilaca u Balatonfiredu (Mađarska), Institutom za kulturu vojvođanskih Mađara u Senti, Fondacijom „Nandor Gion” u Srbobranu, bibliotekama, redakcijama pojedinih stručnih i književnih časopisa i izdavačkih kuća.

 

VANNASTAVNE AKTIVNOSTI

Zavisno od ineteresovanja studenata katedra je otvorena za organizovanje vannastavne aktivnosti, kako na polju uvođenja studenata u naučno istraživački rad, tako i u organizovanju književnih matineja, susreta sa piscima, istaknutim umetnicima.

Zahvaljujući zalaganju profesora, prate se gostovanja mađarskih pozorišta i organizuju posete književnim i kulturnim manifestacijama.

Profesori i studenti mađarskog jezika Filološkog fakulteta učestvuju i u radu prevodilačke radionice u Prevodilačkoj kući Udruženja prevodilaca Mađarske u Balatonfiredu. Predstavnici Katedre svake godine prisustvuju manifestaciji Hamvaševi dani u okviru kojih se obeležava i sećanje na profesora Savu Babića.

Studenti i nastavnici Katedre svake godine učestvuju na konkursu Fondacije „Nandor Gion” u Srbobranu. Zahvaljujući ovoj saradnji, njihovi književni prevodi su objavljeni u zbirci prevoda pripovedaka „Nandora Giona”.

Profesori Katedre nastoje da odneguju novu, mladu generaciju književnih i stručnih prevodilaca. Neki studenti objavili su, sami ili u koautorstvu sa svojim profesorima, svoje prevode u časopisu za prevodnu književnost Mostovi iz Beograda.