Navigacija

Srpski jezik sa južnoslovenskim jezicima

Obaveštenja

Arhiva vesti

 

Istorijat

Može se smatrati da Katedra za srpski jezik sa južnoslovenskim jezicima postoji od 1844. godine, kada je Licej, najviša škola u Kneževini Srbiji (osnovana 1838. g. u Kragujevcu), podeljen na dva odseka – filozofski i pravoslovni. Na Filozofskom odseku je tada uvedena Slovenska filologija s pogledom na estetiku. Već 1845. osnovana je i Katedra za slovensku filologiju, koja je ukinuta 1849. godine, da bi 1851. na Liceju bila osnovana redovna katedra za istoriju naroda i „knjižestva” srpskog. Osnivač Katedre bio je profesor Aleksa Vukomanović (1826–1859), koji je do svoje smrti predavao oba predmeta – Istoriju svetske književnosti i „Teoriju slovesnosti”.

S obzirom na ličnosti profesora koji su predavali ove predmete, ali i s obzirom na programe tih predmeta, jasno je da je i bez posebne nominacije srpskog jezika i ostalih južnoslovenskih jezika u nazivima tih katedara, odnosno predmeta koji su se predavali na njima, upravo materija srpskog jezika, obrađivana dijahronijski i sinhronijski, bila stalno jezgro nastave filologije, posebno one s atributom slovenske.

Tako se među imenima profesora u istoriji Katedre nalazi ime Đure Daničića (1825–1882), saborca Vuka Stef. Karadžića u uvođenju novog književnog jezika u srpsku kulturu, koji umesto Istorije srpskog naroda uvodi Slovensku filologiju, i koji – pošto se 1863. Licej pretvara u Veliku školu – sastavlja program za taj predmet. Tu je i ime njegovog prvog naslednika Jovana Boškovića (1834–1892), koji prema Daničićevoj gramatici piše Izvod iz srpske gramatike, osnovni udžbenik sve do pojave prve gramatike Stojana Novakovića. Od 1871. tu su imena najistaknutijih srpskih filologa i lingvista, dakle: Stojana Novakovića (1842–1915), najboljeg Daničićevog učenika, koji je autor prve moderne gramatike (i posebno vrednog dela – Srpske sintakse, 1869), i Ljubomira Stojanovića (1860–1930), koji je, na preporuku St. Novakovića, bio i slušalac klasika slovenske filologije Miklošiča, Jagića i Leskina i kao takav uveliko unapredio nastavu predmeta koje je predavao – staroslovenskog i srpskog jezika. Među njegovim učenicima bio je i Aleksandar Belić (1876–1960), koji je svoga profesora već 1899. godine, kada je Lj. Stojanović penzionisan, nasledio kao docent slovenske filologije, a onda, sa prerastanjem Velike škole u Univerzitet (1905), sve stepene svoje profesure proveo na ovoj katedri, do penzionisanja (1954), kao njen rukovodilac.

Vidi više

Biblioteka

Biblioteka Katedre (pod tradicionalnim imenom „Biblioteka Srpskog seminara”) među najbogatijim je bibliotekama svoje vrste na Balkanu. Stvorena već u doba Liceja, razvijala se zajedno sa Velikom školom i Univerzitetom. Od 1919. godine pripada Srpskom seminaru i uz matičnu Seminarsku biblioteku čine je i u celom slavističkom svetu poznata Jagićeva biblioteka, koju je Univerzitet 1919. g. kupio i 1923. u potpunosti preneo u Beograd iz Beča, kao i biblioteke-legati Lj. Stojanovića, Ž. Stefanovića, R. Boškovića, B. Nikolića, M. Stevanovića, D. Ćupića i Biblioteka Više pedagoške škole. Ukupni njen fond iznosi više od 128.000 knjiga.

Korisnici biblioteke Katedre za srpski jezik jesu studenti i profesori Filološkog fakulteta (pre svega studenti srbističkih katedara, ali i ostali studenti kojima je srpski jezik izborni predmet). Usluge ove biblioteke koriste i saradnici  Univerziteta u Beogradu, kao i saradnici naučnih instituta.

  • Izdavanje knjiga: 9.00–14.00
  • Obavezno naručivanje knjiga 24 sata ranije putem imejla.
  • 011/2021-787

Vidi više

Kontakti