ITALSERB

Govorni korpus italijanskog kao drugog ili stranog jezika ITALSERB (ITALiano dei SERBofoni – italijanski srbofonih govornika, Ceković-Rakonjac 2012, 2013, Ceković 2016) kreiran je na Katedri za italijanski jezik i književnost Filološkog fakulteta Univerziteta u Beogradu. Ovaj pionirski poduhvat u izradi učeničkih korpusa, u periodu nastanka jedini u Srbiji korpus nematernjih govornika italijanskog i jedan od retkih nastalih u univerzitetskim centrima izvan Italije, proistekao je iz projekta pokrenutog u saradnji sa Univerzitetom za strance u Sijeni. U realizaciji korpusa, započetoj 2010. godine, učestvuju nastavnici i saradnici Katedre za italijanistiku zajedno sa studentima osnovnih, master i doktorskih studija.

Građa za ITALSERB korpus srbofonih govornika italijanskog kao stranog jezika je sakupljena tokom akademskih godina 2010-2011, 2011-2012, 2012-2013, 2013-2014. Sačinjena je od približno 25 sati audio snimaka poluspontane usmene (monološke i dijaloške) produkcije, elicitirane uz pomoć certifikacionih testova. Uzorak čini 170 ispitanika, studenata koji su u periodu prikupljanja materijala pohađali I, II, III ili IV godinu osnovnih studija na beogradskoj Italijanistici. Akademski korpus ITALSERB odlikuju transverzalni i longitudinalni karakter. Sastav korpusa omogućava, naime, kako poprečni presek (uvid u datom trenutku u veštinu govorne produkcije studenata sve četiri godine studija s ciljnim nivoima jezičke kompetencije prema Zajedničkom evropskom okviru: A2 za I, B1 za II, B2 za III i C1 za IV godinu), kao i longitudinalni (praćenje razvoja govorne veštine kod jedne generacije studenata od početka do kraja studija, tj. od I do IV godine).

Na ITALSERB je primenjen sistem normi za anotiranu ortografsku transkripciju usklađenih sa standardima korpusa maternjih govornika italijanskog jezika CLIPS, oformljenog na Univerzitetu u Napulju (Savy 2005, Ceković-Rakonjac 2012; reč je o jednom od najrazvijenijih notacionih sistema u italijanskoj lingvistici koji je sproveden u delo prema smernicama grupe EAGLES – Expert Advisory Group on Language Engineering Standards, konstituisane pod okriljem Evropske komisije u cilju usklađivanja normi u sličnim projektima na evropskom nivou). Trenutno se ITALSERB nalazi u fazi revizije transkripcionog procesa i, prema procenama, mogao bi da dostigne obim od 200.000 reči, što bi ga svrstalo među korpuse velikih dimenzija u kategoriji drugog jezika. Tri i po sata transkribovanog materijala, oko 30.000 reči, već je dostupno u jednoj doktorskoj tezi (Ceković 2016: 289-371), deponovanoj u repozitorijumu disertacija NaRDuS. Namera autora korpusa jeste da se u bliskoj budućnosti kompletan ITALSERB digitalizuje i učini javno dostupnim putem odgovarajuće onlajn platforme.

Ceković-Rakonjac, N. (2012). Ortografska transkripcija govornog korpusa ESNAKIT. U A. Vraneš, LJ. Marković & G. Alexander (prir.), Digitalizacija kulturne i naučne baštine, univerzitetski repozitorijumi i učenje na daljinu, knj. 3 (str. 163-182). Beograd: Filološki fakultet. [https://www.academia.edu/88345656]

Ceković-Rakonjac, N. (2013). ITALBEG corpus parlato di italiano L2. Italica Belgradensia, 1, 336-348. [https://www.academia.edu/38701496/Cekovi%C4%87_Rakonjac_N_2013_ ITALBEG_corpus_parlato_di_italiano_L2]

Ceković, N. (2016). Diskursni markeri u govornoj produkciji na italijanskom kao drugom jeziku (Neobjavljena doktorska disertacija). Beograd: Filološki fakultet. [https://nardus.mpn.gov.rs/handle/123456789/6470]

Savy, R. (2005). Specifiche per la trascrizione ortografica annotata dei testi. In F. Albano Leoni & R. Giordano (a cura di), Italiano Parlato, Analisi di un dialogo. Napoli: Liguori. [http://www.clips.unina.it/it/documenti.jsp]