Navigacija

Španska književnost 1

ŠPANSKA KNJIŽEVNOST 1

Studijski program: Jezik, književnost, kultura
Status predmeta: OP
Šifra predmeta: 2115041
Struktura predmeta: 2+2
Godina studija: I
Semestar: prvi
Broj bodova: 6
Tip predmeta: NS

Profesor: dr Željko Donić, docent
Saradnica: Ana Huber, asistentkinja

Cilj predmeta: Prepoznavanje glavnih osobenosti i tendencija španske književnosti kroz reprezentativna dela, kao i sagledavanje njenih kulturnih, umetničkih, estetskih i humanističkih vrednosti. Razvijanje ličnog kritičog stava koji će omogućiti formulisanje vrednosnih sudova o obeležjima, delima i autorima. Sticanje sposobnosti da određena književna dela i pisci budu sagledani u kontekstu celokupne španske, ali i svetske književnosti.

Ishod predmeta: Student stiče neophodna znanja o nastanku, razvoju, pravcima i glavnim osobenostima španske književnosti na Iberijskom poluostrvu od prvih književnih tragova do danas. Razvija lični kritički stav koji mu omogućava da formuliše vrednosne sudove o obeležjima, delima i autorima španske književnosti kroz istrrju. Stiče sposobnost da pravilno recipira glavna književna dela i pisce različitih epoha, kao i da sagleda njihove kulturne, umetničke, estetske i humanističke vrednosti.

Sadržaj predmeta: Pojmovi: španska, regionalne književnosti, hispanske književnosti. Teritorijalni i jezički kriterijum. Najstariji sačuvani tekstovi na španskom jeziku. Narodna lirika. Huglarska i klerička pesnička škola epike. Renesansna književnost, italijanski uticaj. Razvoj narodnog španskog pozorišta i proznih vrsta. Književnost španskog baroka. Migel de Servantes i najznačajniji pisci i pesnici „zlatnog doba“. Pregled španske književnosti XVIII veka, francuski uticaj i prosvetiteljstvo. Romantizam, realizam i modernizam. Generacija 98 i Generacija 27, savremeni španski roman.
Narodna lirika i balada u Španiji: arapsko-andaluzijske pesničke forme, harća, kantiga, viljansiko, romansa, tumačenje odabranih pesama. Huglarska epika, Cantar de Mío Cid, tumačenje odabranih odlomaka. Fernando de Rohas, Selestina, razgovor o delu i tumačenje. Analiza dela Lazarčić s Tormesa, razgovor o delu i tumačenje odlomka. Razgovor o životu i delu Migela de Servantesa; Veleumni plemić Don Kihot od Manče (prvi deo. Tirso de Molina, Seviljski zavodnik i kameni gost, razgovor o delu i tumačenje odlomaka. Analiza dela Leandra Fernandesa de Moratina, Devojačko „da“. Pedro Antonio de Alarkon - Trorogi šešir, razgovor o romanu i tumačenje odlomaka.Ciganski romansero, Federika Garsije Lorke, tumačenje odabranih pesama.

Metodologija i oblici nastave:
Predavanja, vežbe, diskusije, rad u grupama, samostalan rad (istraživanje, pretraživanje, rad na terenu itd.), tumačenje teksta.

Uslov za polaganje ispita:
Pozitivno ocenjene predispitne aktivnosti na predmetu Španska književnost 1.

Pohađanje časova je obavezno. Da bi studentkinja/student stekla/stekao pravo da polaže ispit neophodno je da prisustvuje na 75% časova.

Obavezna lektira:

1. Pesma o Sidu
2. Fernando de Rohas, Selestina
3. Život Lazarčića s Tormesa
4. Tirso de Molina, Seviljski zavodnik i kameni gost
5. Leandro Fernandes de Moratin, Devojačko „da“
6. Huan Valera, Pepita Himenes
7. Migel de Servantes, Veleumni plemić Don Kihot od Manče – prvi deo iz 1605.

Osnovni priručnici:

  • Ivo Tartalja, Teorija književnosti, Beograd: Zavod za udžbenike, 2008.
  • Goring Paul et al., Studying Literature. The Essential Companion, London, Arnold, 2001. pp. 1-198
  • Dragiša Živković (urednik), Rečnik književnih termina, Beograd, Nolit, 1985. (II dopunjeno izdanje, 1992)
  • Ricardo Gullón, Diccionario de literatura española e hispanoamericana. 2.T, dirigido por Ricardo Gullón; prólogo de Fernando Lázaro Carreter, Madrid: Alianza Editorial, 1993.
  • Demetrio Estébanez Calderón, Diccionario de términos literarios, Madrid, Alianza, 1998.
  • Pérez-Rioja, José Antonio, Diccionario de personajes y escenarios de la literatura española / José Antonio Pérez-Rioja Editor: Barcelona: Península, 2002.
  • Criado de Val, Manuel (Editor), Los orígenes del español y los grandes textos medievales Mío Cid, Buen amor y Celestina, Madrid: Consejo Superior de Investigaciones Científicas, 2001.
  • Viña Liste, José María. Villanueva, Darío, Cronología de la literatura española / prólogo de Camilo José Cela; [coordinador general, Darío. Villanueva] Editor: Madrid: Cátedra, 1991-1997.
  • Pedraza Jiménez, Felipe B., Las épocas de la literatura española / Felipe B. Pedraza Jiménez, Milagros Rodríguez Cáceres Editor: Barcelona: Ariel, 2002.
  • Alvar, Carlos, Breve historia de la literatura española / Carlos Alvar, José-Carlos Mainer y Rosa Navarro Editor: Madrid: Alianza, 2002. Dragiša Živković (urednik), Rečnik književnih termina, Beograd, Nolit, 1985. (II dopunjeno izdanje, 1992)

Ocenjivanje:
Studentkinje i studenti obavezno pohađaju nastavu i aktivno učestvuju na času.
Aktivnosti koje se ocenjuju:
– Analiza na času (predispitna obaveza): 10 poena
– Esej (predsipitna obaveza): 20 poena
– Kolokvijum (predsipitna obaveza): 20 poena
– Završni ispit: 50 poena
Vreme trajanja ispita – 60 minuta
Ukupno maksimalno poena: 100

Plan izvođenja nastave:
Predavanja
dr Željko Donić, docent

  • Uvodno predavanje – domen i cilj izučavanja u okviru predmeta Španska književnost 1
  • Španski jezik – obavezno izražajno sredstvo hispanskih književnosti.
  • Pojmovi: španska, regionalne književnosti, hispanske književnosti. Teritorijalni i jezički kriterijum.
  • Najstariji sačuvani tekstovi na španskom jeziku.
  • Srednjovekovni rukopisi.
  • Pojava štampanih knjiga.
  • Osobenosti španske srednjovekovne književnosti.
  • Književnost na prelazu iz srednjeg veka u renesansu.
  • Renesansna književnost.
  • Književnost španskog baroka.
  • Najznačajniji pisci Zlatnog doba.
  • Diskusija o pređenom gradivu iz španske književnosti.

Vežbanja
Ana Huber, asistentkinja

  • Uvodna reč o koncepciji časa, aktivnostima, evaluaciji i obavezama studentkinja/studenata. O literaturi: primarna i sekundarna; obavezna, dodatna, prirurčna. O korišćenju biblioteka, interneta.
  • O čitanju i tumačenju književnog dela. Pristup poeziji, prozi i drami pri analizi. Pročitati: "Reading literary texts: Reading and studying: general points", Paul Goring et al. Studying Literature. The Essential Companion", op. cit., pp. 20-25.
  • Analiza dela Pesma o Sidu (diskusija i tumačenje).
  • Analiza dela Fernanda de Rohasa, Selestina (diskusija i tumačenje).
  • Analiza dela Život Lazarčića s Tormesa (diskusija i tumačenje).
  • Prvi zadatak (10 poena): Analiza na času. Uvod u delo Tirsa de Moline, Seviljski zavodnik i kameni gost. 
  • Analiza dela Tirsa de Moline, Seviljski zavodnik i kameni gost (diskusija i tumačenje). 
  • Analiza delaLeandra Fernandesa de Moratina, Devojačko „da“ (diskusija i tumačenje).
  • Analiza dela Huana Valere, Pepita Himenes (diskusija i tumačenje).
  • Analiza dela Migela de Servantesa, Veleumni plemićDon Kihot od Manče (prvi deo) (diskusija i tumačenje).
  • Drugi zadatak (20 poena): Esej na ponuđene teme.
  • Analiza eseja i grešaka.
  • Obnavljanje gradiva.

Preporučena literatura:

  1. Mary Klages, Literary Theory. A Guide for the Perplexed, London, Continuum, 2006.
  2. Dragan Krstić, Psihološki rečnik, Beograd, Vuk Karadžić, 1988. (II prošireno izdanje, Beograd, Savremena administracija, 1991).
  3. Žarko Trebješanin, Rečnik psihologije. 2. izd. Beograd: Stubovi kulture, 2004.
  4. Svetislav Marić, Filozofski rečnik, 2. Deretino izd. – Beograd: Dereta, 2004.
  5. Branko Pavlović, Filozofski rečnik, Beograd: Plato, 1997.
  6. Ljiljana Stošić, Mali rečnik crkvenih pojmova. Beograd: Ars Libri; Banja Luka:Besjeda, 2001.
  7. Aleksandar Milinković, Leksikon mitova i legendi starog i modernog sveta. Beograd: Beoknjiga, 2004.
  8. Enciklopedija živih religija. Glavni urednik Kit Krim; urednici Rodžer A. Bulard, Leri D. Šin; [prevodioci Ljiljana Miočinović, Vladan Perišić, Ivan Roksandić, Irina Stefanović, Petar Šerović, Marko Živković; autori dopunskog teksta Atanasije Jevtić, Gavrilo Marković, Vladan Perišić, Radomir Popović, Darko Tanasković, Eugen Verber]. – Beograd: Nolit, 1990. Prevod dela: Dictionary of living religions.
  9. Aleksandrina Cermanović-Kuzmanović, Dragoslav Srejović, Leksikon religija i mitova drevne Evrope, Beograd, Savremena administracija, 1992. (II izdanje, 1996)
  10. Aleksandrina Cermanović-Kuzmanović, Dragoslav Srejović, Rečnik grčke i rimske mitologije, 4. izd. Beograd: Srpska književna zadruga, 1992.
  11. Artur Koterel, Rečnik svetske mitologije, preveo s engleskog Pavle Perenčević. Beograd: Nolit, 1998. Prevod dela: Arthur Cotterell, A Dictionary of World Mythology.
  12. Radmila Pešić, Nada Milošević-Đorđević, Narodna književnost. 2. izd. Beograd: Trebnik, 1997.
  13. Žan Ševalije, Alen Gerbran, Rečnik simbola: mitovi, snovi, običaji, postupci, oblici, likovi, boje, brojevi. Prevod i adaptacija Pavle Sekeruš, Kristina Koprivšek, Isidora Gordić. Novi Sad: Stylos: Kiša, 2004. Prevod dela: Jean Chevalier, Alain Gheerbrant, Dictionnaire des symmboles.
  14. Hans Biderman, Rečnik simbola. Preveli s nemačkog Mihailo Živanović, Hana Ćopić, Meral Tarar-Tutuš. – Beograd: Plato, 2004. Prevod dela: Hans Biedermann, Knaurs Lexikon der Symbole.
  15. Mary Miller and Karl Taube, The gods and symbols of ancient Mexico and the Maya: an illustrated dictionary of Mesoamerican religion: 260 illustrations. London: Thames and Hudson, 1993.
  16. Džin Kembel Kuper, Ilustrovana enciklopedija tradicionalnih simbola. Preveo Slobodan Đorđević. – Fototipsko izd. – Beograd: Nolit, 2004. Prevod dela: Jean Campbell Cooper, An Illustrated Encyclopaedia of Traditional Symbols.
  17. Zvonimir Kostić, Leksikon biblijskih simbola: 320 simbola, pogovor Dragoljub B. Đorđević. – [1. izd.]. – Niš: Punta, 2002.
  18. N. A. Kun, Legende i mitovi stare Grčke, prevela Ljiljana Šijaković; [likovno opremio Milorad Grujić]. – Novi Sad: Književna zajednica Novog Sada, 1990. Prevod dela: Legendy i mify drevneî Grecii.
  19. Volfgang Buhvald, Armin Holveg, Oto Pric, Rečnik grčkih i latinskih pisaca antike i srednjeg veka: tuskulum leksikon. Preveo Albin Vilhar. [1. izd.]. Beograd: Vuk Karadžić, 1984. Prevod dela: Tusculum-Lexikon griechischer und lateinischer Autoren des Altertums und des Mittelalters.
  20. Kenet Rej, Internacionalni rečnik pozorišnih termina: srpski, engleski, francuski, nemački, italijanski, španski, holandski, švedski, priredili Kenneth Rea & Richard Southern; predgovor Dragomir S. Jerković; [prevod Borivoj Kaćura]. – Beograd: Gea, 1997. Prevod dela: An International Vocabulary of tehnical theatre terms.